Ngày đăng: 22-04-2025
TT.CHG - Ngày 21/4/2025, Cục Hải quan (Bộ Tài chính) đã ban hành Kế hoạch số 2618/KH-CHQ tăng cường kiểm soát ma túy, tiền chất của cơ quan Hải quan năm 2025.
Theo thông tin từ Cục Hải quan, thời gian gần đây, tội phạm ma túy trên thế giới và trong khu vực đang có xu hướng gia tăng hoạt động với nhiều phương thức, thủ đoạn cất giấu mới, ngày càng tinh vi và khó lường. Nhận định này được đưa ra trên cơ sở tổng hợp báo cáo từ các đơn vị hải quan trong toàn ngành cũng như các cơ quan chức năng chuyên trách về kiểm soát ma túy.
Cục Hải quan cho biết, các đối tượng phạm tội liên tục thay đổi hình thức, phương tiện và tuyến đường vận chuyển nhằm qua mặt cơ quan chức năng. Ma túy có thể được ngụy trang tinh vi trong hàng hóa thông thường, giấu trong các thiết bị công nghệ cao, thực phẩm đóng gói, thậm chí cất giấu trong hàng hóa quá cảnh hoặc gửi qua đường chuyển phát nhanh, bưu kiện quốc tế.
Cơ quan chức năng đã bắt giữ nhiều vụ vận chuyển các chất ma túy - Ảnh minh họa
Tình hình tội phạm ma túy trong nước tiếp tục có những diễn biến phức tạp, đặc biệt là tại các tuyến và địa bàn trọng điểm. Các đối tượng phạm tội liên tục thay đổi phương thức, thủ đoạn hoạt động theo hướng ngày càng tinh vi, manh động, gây nhiều khó khăn cho công tác đấu tranh của lực lượng chức năng.
Theo ghi nhận từ các chuyên án do lực lượng Hải quan chủ trì, phối hợp với các lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy thực hiện, hoạt động của các đường dây ma túy hiện nay thường có tính chất liên tuyến, liên địa bàn và xuyên quốc gia. Các đối tượng có sự cấu kết chặt chẽ, bao gồm cả người trong và ngoài nước, hình thành mạng lưới hoạt động khép kín nhưng linh hoạt, sử dụng nhiều phương tiện và thủ đoạn để che giấu hành vi phạm tội.
Thành phần tham gia vào các đường dây tội phạm ma túy rất đa dạng, từ các đối tượng chuyên nghiệp, có kinh nghiệm, đến người không chuyên hoặc những cá nhân bị lợi dụng, lôi kéo. Mỗi cá nhân trong đường dây có thể chỉ thực hiện một khâu nhất định, không biết mặt nhau để hạn chế nguy cơ bị phát hiện. Đáng chú ý, phần lớn các đối tượng cầm đầu, tổ chức, điều hành đều hoạt động từ nước ngoài và sử dụng công nghệ cao, các ứng dụng liên lạc bảo mật và dịch vụ giao dịch ẩn danh để chỉ đạo hoạt động từ xa.
Bên cạnh đó, hoạt động xuất nhập khẩu tiền chất tại Việt Nam đang có xu hướng gia tăng, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Một số đối tượng đã lợi dụng chính sách mở cửa, thu hút đầu tư và tạo thuận lợi thương mại trong hoạt động xuất - nhập khẩu, xuất - nhập cảnh để thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam. Các doanh nghiệp này được sử dụng làm vỏ bọc cho việc nhập khẩu thiết bị, nguyên liệu, thuê kho bãi... phục vụ sản xuất và vận chuyển ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam, sau đó tiếp tục đưa sang nước thứ ba tiêu thụ.
Đáng lo ngại, tiền chất nhập khẩu hợp pháp cũng bị lợi dụng để điều chế, sản xuất ma túy tổng hợp. Lượng tiền chất xuất khẩu từ Việt Nam sang một số quốc gia trong khu vực, đặc biệt là Lào và Campuchia, có xu hướng gia tăng. Trong khi đó, tình hình sản xuất ma túy tổng hợp tại hai quốc gia này vẫn đang diễn biến rất phức tạp. Theo Ủy ban Kiểm soát Ma túy Quốc tế (INCB), cơ quan chức năng của một số nước đã phát hiện các lô hàng tiền chất có nguồn gốc từ Việt Nam trong quá trình kiểm tra, bắt giữ.
Tại Việt Nam, số vụ việc vi phạm liên quan đến tiền chất cũng đang gia tăng. Các lực lượng chức năng đã liên tiếp phát hiện và triệt phá nhiều cơ sở sản xuất ma túy từ tiền chất. Điển hình là vào tháng 3/2025, lực lượng Công an phối hợp với các đơn vị liên quan đã triệt phá một trong những vụ sản xuất ma túy tổng hợp lớn nhất từ trước đến nay tại Nha Trang (Khánh Hòa), thu giữ 1,4 tấn ketamin có độ tinh khiết cao, gần 80 tấn hóa chất và bắt giữ 11 đối tượng. Trong đó có 4 người Trung Quốc, 3 người Đài Loan (Trung Quốc) và 4 người Việt Nam.
Trước tình hình đó, mục đích ban hành kế hoạch nhằm tăng cường công tác đấu tranh, trấn áp tội phạm ma túy; đẩy mạnh phối hợp nghiệp vụ trong và ngoài ngành, trong nước và quốc tế.
Chủ động xây dựng kế hoạch, phương án đấu tranh; phân tích, nhận diện, dự báo chính xác tình hình, phát hiện, phổ biến cảnh báo về các phương thức thủ đoạn tinh vi, phức tạp của tội phạm trên các tuyến, địa bàn nhằm đảm bảo hiệu quả phòng ngừa, ngăn chặn ma túy từ sớm, từ xa, đặc biệt là đối với tội phạm ma túy sử dụng công nghệ cao, hoạt động có tổ chức, xuyên quốc gia.
Đồng thời, chủ động kiểm soát tình hình, kịp thời phát hiện, đấu tranh ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, sử dụng tiền chất, hỗn hợp hóa chất chứa tiền chất, các sản phẩm, chế phẩm chứa tiến chất diễn ra trong địa bàn hoạt động hải quan; lợi dụng phương tiện xuất nhập cảnh, các loại hình xuất nhập khẩu hàng hóa để buôn lậu, vận chuyển trái phép các chất ma túy, tiền chất qua biên giới.
Rà soát hồ sơ xuất nhập khẩu tiền chất của doanh nghiệp để nhận diện phương thức, thủ đoạn thực hiện hành vi vi phạm trong hoạt động xuất nhập khẩu, sử dụng, quản lý tiền chất; phát hiện những sơ hở, sai sót về hồ sơ, về khai báo, về quy trình thủ tục xuất, nhập khẩu tiền chất.
Kế hoạch cũng nhằm ngăn chặn kịp thời các đối tượng lợi dụng việc xuất nhập khẩu tiền chất để sản xuất trái phép chất ma tuý; tăng cường quản lý chặt chẽ các hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh, tạm nhập, tái xuất, tạm xuất, tái nhập qua lãnh thổ Việt Nam các chất ma túy, tiền chất ma túy theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, đề xuất, kiến nghị về việc sửa đổi, bổ sung quy định quy trình, quy chế; xây dựng, tổ chức triển khai các giải pháp tổng thể nhằm tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy và phối hợp kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy của cơ quan Hải quan.
Về nội dung thực hiện, Kế hoạch số 2618/KH-CHQ nêu rõ: Căn cứ tình hình thực tiễn theo địa bàn được giao quản lý, yêu cầu các đơn vị triển khai kịp thời, áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ về kiểm soát, phòng, chống tội phạm ma túy và phối hợp kiểm soát tiền chất; tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan, bộ, ngành để chủ động phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến ma túy, tiền chất.
Trong đó tập trung: Tăng cường công tác thu thập, phân tích thông tin; công tác kiểm tra, kiểm soát xác định tuyến, địa bàn trọng điểm liên quan đến tội phạm ma túy và tiền chất.
Tra cứu, tổng hợp, phân tích các dữ liệu trên hệ thống dữ liệu hải quan như: VCIS (EUC), e-custom (V5)... để rà soát, đánh giá xác định các lô hàng xuất nhập khẩu có nguy cơ cao về ma túy, quản lý tiền chất; xác định cụ thể các địa bàn, mặt hàng, đối tượng trọng điểm để tập trung nguồn lực đấu tranh.
Thu thập hồ sơ liên quan (gồm: hồ sơ tại doanh nghiệp, hồ sơ làm thủ tục hải quan tại các đơn vị hải quan cửa khẩu, hồ sơ cấp phép tại cơ quan quản lý chuyên ngành) và các thông tin khác.
Phân tích, đánh giá, đối chiếu thông tin trên các hồ sơ, tài liệu thu thập được với dữ liệu tờ khai tra cứu trên hệ thống dữ liệu hải quan.
Phối hợp với các đơn vị Hải quan liên quan để thu thập thông tin từ cơ sở dữ liệu về doanh nghiệp do đơn vị quản lý, theo dõi để nắm bắt, đánh giá tình hình hoạt động, chấp hành quy định pháp luật về kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến tiền chất của doanh nghiệp.
Căn cứ vào tình hình, tính chất, mức độ của từng vụ việc cụ thể và căn cứ quy định liên quan, thực hiện kịp thời và hiệu quả công tác phối hợp, trao đổi thông tin với các đơn vị liên quan trong và ngoài ngành; với các tổ chức quốc tế để thu thập, xác minh thông tin, hỗ trợ nghiệp vụ trong quá trình thực hiện kế hoạch.
Trong quá triển khai kế hoạch, khi phát hiện dấu hiệu vi phạm về buôn lậu, vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới và các dấu hiệu vi phạm việc xuất nhập khẩu tiền chất, các đơn vị chuyên trách phòng, chống ma túy của Chi cục Điều tra chống buôn lậu và của các Chi cục Hải quan khu vực, các đơn vị Hải quan báo cáo lãnh đạo có thẩm quyền để chỉ đạo giải quyết và phối hợp ngay với lực lượng chuyên trách phòng chống ma túy trên địa bàn (Công an, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển) để tiến hành điều tra, xác minh, đấu tranh, bắt giữ quả tang đối tượng, thu giữ tang vật bàn giao cho cơ quan chức năng xử lý theo quy định.
Năm 2024, toàn ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 293 vụ, 355 đối tượng với tổng số lượng tang vật thu giữ gần 2,3 tấn ma tuý các loại.
Quỳnh Nga
Theo Congthuong.vn
